- Geboren 07-07-1909 te Amsterdam.
- Overleden 27-09-1944 te Weerselo, gefusilleerd op vliegveld Twente – 35 jaar.
- Z.v. Gerrit Abraham van Weeren, diamant-versteller, en Catharina Everdina Fleijsman.
Tot voor kort was niet bekend wat er met hem was gebeurd. Pas in 2022 werd ontdekt dat het tot dan onbekende slachtoffer Gerrit van Weeren was.
Gerrit was de jongste uit een gezin met vijf kinderen, waarvan er één als baby overleed. Zijn moeder overleed al in 1914 en zijn vader in 1935. Hij had een relatie met de Joodse Mina Dingsdag, Gerrit was zelf Nederlands Hervormd. Zijn laatst bekende adres was Tilanusstraat 82 III te Amsterdam.
Hij was werkzaam als kantoorbediende bij een tabakskantoor en sinds 1934 lid van de SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij), later is hij toegetreden tot de CPN (Communistische Partij Nederland) en werd districtsbestuurder van de CPN/SDAP afdeling Jordaan. Tijdens de oorlog was hij tot de Februaristaking van 1941 vooral betrokken bij de leiding van De Waarheid in Amsterdam en daarnaast ook als koerier en vervalser van onder andere identiteitspapieren. Hij deed vele pogingen contacten te leggen tussen socialisten en communisten. Hij was een van de organisatoren van de Februaristaking van 1941 in Amsterdam, bedoeld als protest tegen de behandeling van Joodse burgers. Deze staking breidde zich uit over grote delen van het land, maar werd uiteindelijk door de Duitsers bruut de kop in gedrukt.
Gerrit wist de dans te ontspringen, maar hij moest wel onderduiken. Aanvankelijk dook hij onder in Amsterdam, daar zijn verzetswerk voortzettend. Na ongeveer een jaar was het raadzaam wat verder van huis onder te duiken en zo kwam hij in Overijssel terecht. Hij gold sinds september 1944 als vermist, vermoedelijk in Zwolle of Almelo. Tot augustus 2022 was het onbekend wat er met hem was gebeurd.
In september en oktober 1944 zijn er op vliegveld Twente zeker 12 personen gefusilleerd. Mogelijk meer maar hun lichamen zijn nooit gevonden. Pas drie jaar later in september 1947 werden deze 12 lichamen op aanwijzingen van de gevangengenomen S.D.-chef Schöber bij de bunkers op het vliegveld gevonden. Hun overlijden, behalve dat van Geert Schoonman, werd bijgeschreven in de gemeente Enschede. Van 11 personen was de identiteit al bekend, één slachtoffer bleef ondanks het nodige speurwerk onbekend. Er was in 1947 wel een signalement verspreid, waarbij vooral zijn geringe lengte van 1.68 m. opvallend was. Allen werden daarna naar hun laatste rustplaats gebracht.
Nadat Maria Löbker-Ribbert van de Vereniging Heemkunde oalde gemeente Weerselo er eind 2019 op werd geattendeerd dat dit gedeelte van het vliegveld toen Weerselo’s grondgebied was, werd er tot verder onderzoek overgegaan met de bedoeling ze alsnog op het monument voor de oorlogsslachtoffers van de gemeente Dinkelland en de betreffende site toe te voegen. Ook werd er door de heemkundevereniging Weerselo voor hen in Deurningen, nabij het vliegveld een monument gerealiseerd, dat op 8 oktober 2021 in aanwezigheid van diverse familieleden van de slachtoffers werd onthuld. De zoektocht naar het onbekende slachtoffer, begraven op begraafplaats de Rusthof te Amersfoort, bleef doorgaan!
Maar onderzoek in diverse politierapporten leverde niets op en van de S.D.-Enschede was bekend dat hun eigen archief aan het einde van de oorlog op bevel moedwillig werd vernietigd. Na verder onderzoek door Adrie Roding werd er in april 2022 in de CABR-archieven van het Nationaal Archief het volgende gevonden over een gebeurtenis in Almelo: In september 1944 kwam er in Almelo een nieuwe groep van de Sipo (Sicherheitspolizei), die zeer fanatiek jacht maakte op mensen uit het verzet. Op zondag 24 september werden aan de Bornschestraat tijdens een intensieve straatcontrole door deze Sipo twee mensen aangehouden. Het betrof hier de 24-jarige Jan van Drunen uit Bussum en een onbekende niet al te grote man… Jan van Drunen was aangesloten bij de CPN en actief bij De Waarheid. Hij ondernam tijdens de arrestatie een vluchtpoging en werd doodgeschoten. De andere persoon werd gearresteerd en meegenomen naar het bureau. Een getuige van deze arrestatie, tevens bekende van Jan van Drunen, verklaarde dat hij alles in het werk had gesteld om de identiteit van de andere man te achterhalen, maar dat dit hem niet was gelukt. Hem werd wel bekend, dat deze persoon eveneens actief zou zijn in het communistisch verzet en afkomstig uit Amsterdam.
De onbekende werd in verband met overplaatsing van deze Sipo-groep naar elders, enkele dagen later overgebracht naar de Dienststelle van de S.D. te Enschede. Toen hij daar werd afgeleverd had hij een deken om zijn hoofd en schouders geslagen, vermoedelijk om de sporen van ondergane mishandeling te verbergen. Een aantal personen van de S.D. getuigen in de CABR-archieven van overbrenging van de onbekende naar Enschede en het bevel dat de nieuwe commandant van de S.D.-Enschede op 27 september geeft, om zowel de zwaargewonde arrestant die van de S.D.-Almelo is overgenomen, als de vijf gevangen gehouden Joden (twee bij de politie Enschede en drie bij de politie Hengelo) tegen de avond op te halen en hen vervolgens met elkaar naar het vliegveld Twente te brengen om ze aldaar te fusilleren; dit wordt die avond om omstreeks 21.00 uur daar uitgevoerd door hen op de rand van een bomtrechter dood te schieten en hun lichamen met zand te bedekken. Vervolgens wordt in de stukken ook verslag gedaan van de zes anderen, mensen uit het verzet, die aldaar op verschillende dagen in oktober 1944 worden gefusilleerd en begraven. Een naam van de onbekende wordt echter nog in geen van de doorgenomen stukken aangetroffen.
Naar aanleiding van deze gegevens begon Mariët Blokhuis met een onderzoek in het online CPN-archief. Zij ontdekte al snel dat er een zekere Gerrit Abraham Van Weeren, kantoorbediende uit Amsterdam, als zijnde vermist was opgegeven vanaf september 1944 . Nota bene vermoedelijk in de omgeving van Zwolle of Almelo… Ook werd hier een foto van hem gevonden. Vervolgens heeft zij in het Stadsarchief van Amsterdam de gegevens van Van Weeren bekeken, waaronder zijn keuringsgegevens voor militaire dienst, waarin een lichaamslengte werd vermeld van… 1.68 m. Zeer vermoedelijk moest dit ‘onze’ onbekende zijn en waren wij er dus thans uit!
Er werd contact opgenomen met de Bergings-en Identificatiedienst Koninklijke Landmacht te Amersfoort. Zij hadden een aantal jaren geleden hun intenties kenbaar gemaakt om een laatste poging te willen ondernemen om de bij hen begraven liggende onbekenden alsnog te identificeren door het in de eerste plaats vaststellen van hun DNA. Om deze reden hebben wij de resultaten van ons onderzoek aan hen (Mw. Els Schiltmans) overgedragen en haar eveneens in kennis gesteld van een nog in leven zijnde familielid, waarbij, als de familie daaraan zou willen meewerken, mogelijk DNA ter vergelijking zou kunnen worden afgenomen. Na een spannend aantal maanden werden we in augustus 2022 op de hoogte gesteld dat een definitieve match uitsluitsel had gegeven tussen de thans alsnog geïdentificeerde Gerrit Abraham van Weeren en zijn familie!
Begraven: Gemeentelijke Begraafplaats Rusthof Amersfoort te Leusden, vak RO, rij 12 nr. 21
Monument te Deurningen naast het vliegveld.
Op de begraafplaats Rusthof Amersfoort is op 30 mei 2023 een nieuwe grafsteen met zijn naam geplaatst. Ook zal de naam van Gerrit van Weeren worden bijgeschreven op het monument te Deurningen. Na al die jaren eindelijk een naam en duidelijkheid voor zijn familie!
